🍄3. ประเด็นปัญหาและสมมติฐาน

ใบความรู้ที่ 3 การตั้งประเด็นปัญหา

การวิจัย เป็นการหาคำตอบที่อยากรู้ ที่สงสัย ที่เป็นปัญหาข้องใจ แต่คาตอบนั้นต้องเชื่อถือได้ ไม่ใช่การคาดเดา หรือคิดสรุปไปเองโดยใช้ความรู้สึก วิธีการหาคำตอบจึงต้องเป็นกระบวนการ ขั้นตอนอย่างเป็นระบบ ตัวอย่าง เช่น

 - ถ้าต้องการทราบว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/….โรงเรียนดงตาลวิทยา ชอบอ่านหนังสือประเภทใด

   จะคาดเดาเองหรือไปสอบถามนักเรียนเพียงหนึ่งคน สองคน แล้วมาสรุปว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษา  ปีที่ 2/…..โรงเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยา ชอบอ่านหนังสือประเภทนั้น ประเภทนี้ไม่ได้

แต่ต้องทำแบบสอบถามให้นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/…..โรงเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยา  เป็นผู้ตอบแล้วนามาสรุปคำตอบข้อค้นพบที่ได้ เป็นต้น

ผลที่ได้จากการทำวิจัย นอกจากจะได้คำตอบที่ต้องการแล้ว ผู้วิจัยเองก็ได้ประโยชน์จากการทำวิจัย คือ การเป็นคนช่างคิด ช่างสังเกต ศึกษาค้นคว้าหาความรู้ และเขียนเรียบเรียง อย่างเป็นระบบ นอกจากนั้นการวิจัยจะเกิดประโยชน์ในภาพรวม ดังนี้

1. การวิจัยทำให้เกิดความรู้ทางวิชาการใหม่ ๆ

2. การวิจัยทำให้เกิดนวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ แนวคิดใหม่ ๆ

3. การวิจัยช่วยตอบคำถามที่อยากรู้ ให้เข้าใจปัญหา และช่วยในการแก้ปัญหา

4. การวิจัยช่วยในการวางแผนและตัดสินใจ

5. การวิจัยช่วยให้ทราบผลและข้อบกพร่องจากการดาเนินงาน

การค้นหาความรู้ ความจริง และตรวจสอบความถูกต้อง ความรู้ ความจริงของ ชาร์ล ดาร์วิน

( Charles Darwin ) ซึ่งปัจจุบันเรียกว่า วิธีการทางวิทยาศาสตร์ (Scientific Method) เป็นวิธีการหาความรู้ความจริงที่น่าเชื่อถือที่สุดการวิจัยได้นาเอาวิธีการทางวิทยาศาสตร์นี้ขึ้นมาประยุกต์

เป็นกระบวนการวิจัยประกอบด้วย 5 ขั้นตอน ดังนี้

1. ขั้นปัญหา (Problem) เป็นขั้นตอนที่เราสังเกตพบปัญหาความต้องการความรู้ความจริงหนึ่งว่ามีเหตุการณ์หรือสภาพการณ์เป็นอย่างไร มีเหตุหรือปัจจัยอะไรที่ทำให้เกิดเหตุการณ์หรือสภาพเหตุการณ์นั้น

2. วิธีตั้งสมมติฐาน (Hypothesis) ในขั้นตอนนี้เราจะต้องศึกษาทบทวนความรู้เดิมมาประกอบการพิจารณาว่าคาตอบของปัญหาในขั้นที่ 1 นั้นจะเป็นอย่างไร ซึ่งเรียกว่า การตั้งสมมติฐาน ซึ่งจะเป็นแนวในการตรวจสอบว่า สมมติฐานที่ตั้งขึ้นจะเป็นจริงหรือไม่

3. ขั้นรวบรวมข้อมูล (Gathering Data) ในขั้นนี้เราจะทำการเก็บรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง มาอย่างเพียงพอและตรงกับสิ่งที่ต้องการศึกษา

4. ขั้นวิเคราะห์ข้อมูล (Analysis) ในขั้นนี้จะเป็นการนาข้อมูลที่รวบรวมมาทำการวิเคราะห์เพื่อมาหาลักษณะร่วมหรือสอดคล้องกันของข้อมูลเหล่านั้น และพิจารณาว่าข้อมูลเหล่านี้มีกี่ลักษณะและแตกต่างอย่างไรเป็นต้น

5. ขั้นสรุป (Conclusion) ในขั้นตอนนี้นาผลการวิเคราะห์มาแปลผลและตีความผลการวิจัยที่พบ 

อันเป็นการสรุปผลการวิจัย

กระบวนการและขั้นตอนการทำวิจัยอย่างง่าย

1. ขั้นปัญหา (Problem) เป็นขั้นตอนที่เราสังเกตพบปัญหาความต้องการความรู้ความจริงหนึ่งว่ามีเหตุการณ์หรือสภาพการณ์เป็นอย่างไร มีเหตุหรือปัจจัยอะไรที่ทาให้เกิดเหตุการณ์หรือสภาพเหตุการณ์นั้น

การตั้งประเด็นปัญหานั้นสำคัญกว่าปัญหา เพราะการตั้งประเด็นปัญหาที่ดีและชัดเจนจะทำให้ผู้ตั้งปัญหาเกิดความเข้าใจและมองเห็นลู่ทางของการค้นหาคำตอบเพื่อแก้ปัญหาที่ตั้งขึ้น

การสังเกตและการตั้งปัญหา (Observation problem)

การสังเกต (Observation) วิธีทางการวิทยาศาสตร์มักจะเริ่มจากการสังเกตปรากฎการณ์ต่าง ๆ ที่

อยู่รอบตัวเรา เมื่อได้ข้อสังเกตบางอย่างที่เราสนใจจะทำให้ได้สิ่งที่ตามมาคือ ปัญหา (Problem) เช่น การสังเกต ต้นหญ้าใต้ต้นไม้ใหญ่ หรือต้นหญ้าที่อยู่ใต้หลังคามักจะไม่งอกงาม ส่วนต้นหญ้าบริเวณใกล้เคียงที่ได้รับแสงแดดเจริญงอกงามได้ดี

การตั้งปัญหา “แสงแดดมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเจริญงอกงามของต้อนหญ้าหรือไม่”

ดังนั้นการตั้งประเด็นปัญหาต้องหมั่นฝึกการสังเกตสิ่งที่สังเกตนั้น เป็นอะไร เกิดขึ้นเมื่อใด เกิดขึ้นที่

ไหน เกิดขึ้นได้อย่างไร ทาไมถึงเป็นเช่นนั้น

ขั้นตอนแรกของการวิจัย มักจะเริ่มต้นจากผู้วิจัยอยากรู้อะไร มีปัญหาข้อสงสัยอะไร เป็นขั้นตอน

การกำหนดคำถามวิจัย/ปัญหาวิจัย

ตัวอย่างคำถามการวิจัย/ปัญหาการวิจัย (การตั้งประเด็นปัญหา)

- นักร้องในดวงใจวัยรุ่นคือใคร นักการเมืองในดวงใจวัยรุ่นคือใคร

- วัยรุ่นใช้เวลาว่างทำอะไร

- การศึกษาผลการจัดบัญชีครัวเรือนของ…

- วิธีการเลี้ยงดูของผู้ปกครองที่ลดพฤติกรรมของบุตร

- วิธีการลดสภาวะโลกร้อนของนักเรียนในโรงเรียนดงตาลวิทยา

- การสำรวจความพึงพอใจของนักเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยาในการใช้ห้องคอมพิวเตอร์

- การใช้กระแสไฟฟ้าจากแบตเตอรี่กับแม่แรงเพื่อกับล้อรถยนต์

- การผลิตเซลล์พลังงานไฟฟ้าด้วยวิธีการหมักกล้วยหยวก

- การสำรวจพฤติกรรมการใช้โทรศัพท์ของนักเรียนในโรงเรียนดงตาลวิทยา

- การสำรวจพฤติกรรมการให้ของขวัญของนักเรียนในโรงเรียนดงตาลวิทยา

- การสำรวจการเลือกอ่านหนังสือนอกเวลาของนักเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยา

- การสำรวจการประหยัดพลังงานไฟฟ้าของโรงเรียนนักเรียน

- การสำรวจพฤติกรรมการเข้าวัดของนักเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยา

- ผลกระทบที่เกิดจากสภาวะน้ามันแพงของผู้ปกครองนักเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยา

- ผลกระทบที่เกิดจากการไม่ได้อาศัยกับบิดามารดาของนักเรียน..

- สำรวจความนิยมและเหตุผลของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 2 ของโรงเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยา           ต่อการเลือกเรียนในสถาบันกวดวิชา

- ความคิดเห็นของนักเรียนชั้น…ปีการศึกษา..ที่มีโปรแกรมเรียนอังกฤษแบบเข้ม

- ศึกษาพฤติกรรมการบริโภคอาหารเสริมด้านความงามของ..

- สำรวจพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มของนักเรียน

  - ศึกษาสาเหตุของความเครียดและวิธีคลายเครียดของ..

- การศึกษาการใช้โปรแกรม Facebook ของนักเรียน..

- การศึกษาและสำรวจปัญหาด้านตัวนักเรียนและด้านสภาพแวดล้อม

- สำรวจพฤติกรรมการเล่นเกมออนไลน์ของนักเรียน..

- ความพึงพอใจต่อสิ่งอำนวยความสะดวกของนักเรียน..

   - พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งของนักเรียน

   - วัฒนธรรมต่างชาติมีอิทธิพลต่อนักเรียน

- การสำรวจการมีมารยาทในการใช้ห้องสมุดของนักเรียน

- การสำรวจพฤติกรรมการทำความสะอาดของนักเรียนระดับชั้น….

- การผลิตน้ำยาขัดรองเท้าจากเปลือกส้ม

- การผลิตแชมพูสุนัขจากใบน้อยหน่า

- การศึกษาสมุนไพรที่มีผลต่อการดับกลิ่นเท้า

- การสำรวจพฤติกรรมการใช้ผงชูรสในการประกอบอาหารของแม่ค้าโรงเรียน…..

- การเปรียบเทียบวิธีการบาบัดน้าเสียระหว่างการกรองด้วยผักตบชวา กับ การบาบัดด้วย EM ที่มี

      ประสิทธิภาพมากที่สุด

- การศึกษาประสิทธิภาพของสมุนไพรในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราในถั่วลิสง

- การศึกษาการชาร์จแบตเตอรรี่เครื่อง MP 3 ด้วยมะนาว

- การเปรียบเทียบการปลูกผักแบบไฮโดรโปนิกส์ที่ใช้ปุ๋ยสารละลายธาตุอาหารกับปุ๋ยชีวภาพ

- การฟังดนตรีคลาสสิค ป๊อป และร็อคที่มีต่อความสามารถในการจดจำ

- การสกัดสีจากวัสดุธรรมชาติเพื่อนามาใช้แทนสีน้ำ

- การศึกษาจิตสำนึกในการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อมของนักเรียนโรงเรียน…

- การสำรวจความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดแข่งขันกีฬาสีภายในโรงเรียน….

- การสำรวจความรู้และความคิดเห็นเกี่ยวกับเทคโนโลยีระบบ 5G ของนักเรียน….

- การศึกษาความสดของดอกไม้ เมื่อปักไว้ในสารละลายต่างชนิดกัน

- การศึกษาการใช้เวลาว่างของนักเรียน…

- การศึกษาปัญหาการติดเกมของนักเรียน….

     ฯลฯ

ใบงานที่ 3

เรื่อง ประเด็นปัญหากับการตั้งสมมติฐาน

คําชี้แจง  ให้นักเรียนศึกษาเนื้อหาจากใบความรู้ที่ 3 เรื่อง  ประเด็นปัญหาและสมมติฐาน แล้วตั้งประเด็นปัญหาที่สนใจมาสัก 10 ประเด็น (อาจเลือกประเด็น จากในใบความรู้หรือเลือกประเด็นอื่นตามที่สนใจได้)

1.   ประเด็นปัญหาจากการระดมความคิดเห็นของสมาชิกในกลุ่ม  ที่สนใจ 10 ประเด็น มีดังนี้

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.   ให้แต่ละกลุ่มอภิปรายเพื่อคัดเลือกประเด็น 3 ประเด็น จากประเด็นในข้อที่ 1 โดยบอกเหตุผล

ประเด็นที่ 1 ……………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เหตุผล……………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………ประเด็นที่ 2 ……………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เหตุผล……………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ประเด็นที่ 3 ……………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เหตุผล……………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3.    ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มตั้งสมมติฐานตามประเด็นปัญหาที่ตั้งไว้ 3 ประเด็น

ประเด็นที่ 1 ……………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

สมมติฐาน……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………ประเด็นที่ 2 ……………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

สมมติฐาน …………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

ประเด็นที่ 3 ……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

สมมติฐาน………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4.   ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มอภิปรายเพื่อคัดเลือกประเด็นเพื่อทําการศึกษาค้นคว้าให้เหลือเพียง 1 ประเด็น พร้อม อธิบายและให้เหตุผลประกอบ

ประเด็นปัญหาที่เลือก ……………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

สมมติฐาน………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เหตุผลที่เลือกประเด็นนี้ ………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

🏡